Những thực phẩm làm tăng nguy cơ loãng xương

Báo Giáo dục Việt Nam -

(GDVN) - Có thể bạn biết rằng canxi và vitamin D rất cần thiết giúp cho xương chắc khỏe. Tuy nhiên, có một số thực phẩm dưới đây bạn không nên ăn quá nhiều vìa chứa các chất làm tăng nguy cơ loãng xương.1

1. Thực phẩm giàu natri Bạn càng ăn nhiều đồ mặn như thức ăn đã qua chế biến và đồ gia vị, bạn càng mất đi nhiều canxi. Felicia Cosman thuộc Hiệp hội Loãng xương Quốc gia Mỹ giải thích: "Muối gây ra hiện tượng bài tiết canxi quá mức qua thận".

Để xương luôn chắc khỏe, TS Cosman khuyến cáo nên hạn chế lượng muối hấp thụ và tiêu thụ ít nhất 1.200mg canxi hằng ngày. Trong khi đó, Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ đề xuất tiêu thụ ít hơn 1.500mg canxi mỗi ngày. Nếu muốn thêm mùi vị cho món ăn, bạn nên sử dụng các loại thảo mộc và gia vị khác thay thế.

2. Đồ ăn vặt nhiều đường "Lượng đường dư thừa quá mức ức chế sự hấp thụ canxi và làm cạn kiệt photpho - một khoáng chất quan trọng trong việc hấp thu canxi", Shawn Smith, Giám đốc phụ trách chương trình dinh dưỡng tại Trung tâm Old Colony Elder Services ở Massachusetts (Mỹ) cho biết.

3. Bột lúa mì Thực phẩm duy nhất làm giảm sự hấp thụ canxi khi ăn cùng thời điểm với thức ăn chứa canxi là bột lúa mì. Do vậy nếu bạn muốn bổ sung canxi thì nên ăn các loại thức ăn làm từ bột lúa mì khoảng trước hoặc sau hai, ba giờ khi ăn thực phẩm cung cấp canxi.

4. Nước có ga Theo nghiên cứu đo mật độ khoáng xương trong xương sống và hông của 1413 phụ nữ và 1125 nam giới tại Framingham theo mức độ tiêu thụ nước giải khát của họ. Các nhà nghiên cứu kết luận rằng đồ uống có ga và các loại cà phê khác cũng có thể gây ra loãng xương. Theo nhà nghiên cứu dinh dưỡng và điều phối viên Kristine Cuthrell, Trung tâm nghiên cứu ung thư thuộc trường Đại học Hawaii tại Honolulu: “Lượng phốt pho trong nước ngọt có ga có thể làm giảm khả năng hấp thụ canxi”.

Coca cola "Uống 7 lon cola trở lên mỗi tuần có liên quan đến việc giảm mật độ chất khoáng trong xương và tăng nguy cơ gãy xương", Cosman nói. Điều này là do cola có chứa axit photphoric - một phụ gia thực phẩm làm suy yếu đường ruột và ảnh hưởng tới việc hấp thu canxi. Thay vì uống cola, bạn nên lựa chọn 1 loại đồ uống phù hợp hơn để phòng ngừa bệnh loãng xương.

5. Thực phẩm và đồ uống có caffein Trong một nghiên cứu gần đây trên 31.527 phụ nữ Thụy Điển trong độ tuổi từ 40 đến 76 do Cục Quản lí Thực phẩm Quốc gia Thụy Điển tiến hành, các nhà nghiên cứu đã thấy rằng những phụ nữ uống 330mg cafein mỗi ngày tương đương với bốn tách cà phê tăng nguy cơ gãy xương hơn những người khác. Đặc biệt điều này còn ảnh hưởng đến khả năng hấp thụ canxi của cơ thể. Các nhà nghiên cứu không tìm ra được sự liên hệ giữa trà và tăng nguy cơ gãy xương. Lí do có thể là cafein trong trà chỉ bằng một nửa ở cà phê.

Thực phẩm và đồ uống có caffein có thể giúp bạn tỉnh táo vào buổi sáng. Tuy nhiên, caffein lại có tác động đến sự chắc khỏe của xương. Thực tế, bạn cứ hấp thụ 100mg caffeine thì lại mất đi khoảng 6 mg canxi. Đặc biệt, khi caffein kết hợp với đường thì nó còn gây ra nhiều tác động tiêu cực đến xương hơn nữa.

6. Uống quá nhiều rượu Theo TS Dina Khader, cố vấn dinh dưỡng tại Mount Kisco, New York (Mỹ), mức tiêu thụ rượu ở mức độ nặng và mạn tính có thể góp phần làm giảm khối lượng xương, hao mòn các tế bào tạo xương, tăng nguy cơ rạn xương và làm chậm quá trình lành vết thương ở khu vực này. Để tăng cường độ vững chắc của xương và phòng chống loãng xương, nên uống rượu ở mức độ vừa phải. Phụ nữ chỉ nên uống 1 ly rượu/ngày và đàn ông là 2 ly rượu/ngày.

7. Dẫn xuất của vitamin A – retinol Các nhà nghiên cứu khoa Y trường Đại học Harvard cho biết những phụ nữ ăn những thực phẩm cung cấp 3000 microgram (mcg) vitamin A mỗi ngày có nguy cơ bị gãy xương hông gấp hai lần so với những người chỉ có 1500 mcg hoặc ít hơn mỗi ngày. Mặc dù vitamin A cần thiết cho sự phát triển xương nhưng nếu quá nhiều retino – một dẫn xuất của vitamin A sẽ làm giảm khả năng hấp thụ vitamin D, dẫn đến loãng xương. Retinol có trong các thực phẩm như gan, lòng đỏ trứng gà, các sản phẩm sữa. Dạng beta carotene của vitamin A có trong khoai lang và cà rốt không gây tác động tiêu cực đến sự phát triển của xương.

8. Quả đậu "Các loại đậu pinto, đậu navy và đậu Hà Lan rất giàu các chất có tên phytate", TS Cosman cho biết. Theo đó, phytate có thể hạn chế khả năng hấp thụ canxi của cơ thể. Tuy nhiên, các quả đậu rất giàu ma-giê, chất xơ và những dưỡng chất khác, tốt cho việc phòng tránh bệnh loãng xương. Bởi vậy, theo Cosman, không nên ăn cùng lúc nhiều loại quả đậu. Có thể giảm hàm lượng phytate bằng cách ngâm quả đậu vào nước trong vài tiếng và sau đó rửa lại bằng nước sạch.

9. Thực phẩm gây viêm Theo TS Khader, tiêu thụ nhiều loại thực phẩm như cà chua, nấm, hạt tiêu và cà tím có thể gây viêm xương, từ đó dẫn tới loãng xương. Tuy nhiên, những loại rau này chứa rất nhiều vitamin và khoáng chất tốt cho sức khỏe nên cũng giống như các loại quả đậu, không nên loại bỏ chúng ra khỏi thực đơn hằng ngày. Nhưng nhớ là phải đảm bảo cơ thể vẫn hấp thụ đủ 1.200mg canxi mỗi ngày.

10. Những thực phẩm chứa nhiều muối oxalat. Có thể ngăn cản hấp thụ canxi oxalat và canxi trong cùng một thực phẩm. Rau chân vịt, cây đại hoàng và khoai lang ngọt có chứa oxalat. Mặc dù những thực phẩm này có vai trò quan trọng trong một chế độ ăn lành mạnh nhưng không thể coi chúng là nguồn cung cấp canxi. Nhưng may thay oxalat cũng không cản trở việc hấp thụ canxi từ các loại thức ăn khác cho dù lúc đó có ăn cùng với các thực phẩm chứa oxalat.

11. Rau chân vịt Rau chân vịt rất giàu canxi, tốt cho xương. Tuy nhiên, chúng chứa nhiều hợp chất mang tên oxalate, ngăn cản cơ thể hấp thụ canxi. Để hạn chế tác hại của loại rau này, theo TS Cosman, nên cho thêm vào thực đơn những món ăn giàu can-xi để cân bằng với loại rau này.

12. Thực phẩm quá nhiều protein Bạn cần protein để xương chắc khỏe nhưng khi bạn ăn quá nhiều protein, cơ thể sẽ sản xuất ra chất hóa học có tên là sunfat có thể gây ra sự thất thoát canxi của xương. Protein động vật có nguy cơ ảnh hưởng cao hơn protein thực vật. Theo cuộc khảo sát của Khoa Y học, thuộc trường Đại học Harvard ở 116.686 phụ nữ trong mười năm đã cho thấy những phụ nữ ăn thịt màu đỏ ít nhất 5 lần/tuần có nguy cơ bị gãy xương cao hơn những người ăn 1 lần/tuần.